Thuốc cai thuốc lá Champix là gì? Tác dụng như thế nào?
Một trong số những phương pháp cai thuốc lá bằng nicotine thay thế đó là Thuốc cai thuốc lá Champix. Vậy thuốc cai thuốc lá Champix là gì? Cơ chế tác động và công dụng của nó như thế nào?
- Thuốc cai thuốc lá Champix là gì?
- Cơ chế tác động của thuốc Champix
- Cách sử dụng thuốc cai thuốc lá Champix
- Tình hình thực tế sử dụng thuốc Champix
1. Thuốc cai thuốc lá Champix là gì?
Champix hay còn được gọi là Varenicline, là một loại dược phẩm mới được đưa vào sử dụng rộng rãi từ năm 2007 tại các nước phát triển trên thế giới.
Thuốc Champix dùng để điều trị cai nghiện thuốc lá đạt hiệu quả cao. Champix vừa được Uỷ ban Châu Âu cấp phép sản xuất và lưu hành.
Đây là một dược phẩm còn khá mới mẻ với đa số người cai thuốc lá, nhất là với những người tại các nước đang phát triển.
2. Cơ chế tác động của thuốc Champix
Cơ chế tác dụng của Champix là liên kết với ái lực cao và chọn lọc tại các thụ thể thần kinh acetylcholine – nicotinic α4β2, nơi mà nó hoạt động như một chất chủ vận từng phần, một chất mà có cả hoạt tính chủ vận với hiệu lực nội tại thấp hơn nicotine và hoạt tính đối kháng khi có mặt nicotine
Thông thường, với những người nghiện thuốc lá thì nicotine từ thuốc lá lên não bộ và gắn vào một hệ tiếp nhận (receptor), kích thích não tiết ra chất dopamine gây cảm giác sung sướng, dễ chịu và khoái cảm và dẫn tới hút thuốc về lâu dài.
Nicotine là một chất gây nghiện khiến cho người hút thuốc lá lâu ngày có thể dần bị phụ thuộc vào nó. Bạn có thể tìm hiểu rõ hơn về chất này trong bài viết: Nicotine là gì?
Thuốc Champix dùng để điều trị nghiện thuốc lá
Khi điều trị cai nghiện thuốc lá bằng Champix, thuốc sẽ được uống trực tiếp theo liều do bác sĩ chỉ định. Khi uống thuốc, Champix lên não, cũng gắn vào cùng receptor và sẽ có 2 cơ chế tác dụng là tranh giành receptor với nicotin, ngăn không cho nicotine gắn vào receptor, dopamine sẽ không được tiết ra (mất khoái cảm).
Đồng thời Champix cũng có khả năng kích thích não tiết ra lượng nhỏ dopamine, giúp người nghiện có chút dễ chịu do những cơn thèm thuốc và đỡ bị cơn cai nghiện hoành hành.
3. Cách sử dụng thuốc cai thuốc lá Champix
Theo các bác sĩ, khi người nghiện thuốc lá điều trị bằng Champix sẽ được chỉ định sử dụng thuốc với liều lượng và các uống như sau:
+ Tuần 1: uống 0.5mg (viên màu trắng) buổi sáng từ ngày đầu tiên đến ngày thứ 3 của liệu trình điều trị. Trong ngày thứ 4 đến ngày uống viên màu trắng sáng và tối.
+ Tuần 2 – tuần 12: uống 1mg (viên màu xanh blue). Thời gian uống: sáng và tối.
Các bác sĩ khuyến cáo, khi bắt đầu sử dụng thuốc Champix bệnh nhân vẫn có thể tiếp tục hút thuốc để đỡ bị cảm giác khó chịu do thiếu thuốc hành hạ. Qua tuần đầu tiên, người bệnh nên ngừng hút thuốc tuyệt đối để việc cai thuốc dễ thành công.
Thời gian uống thuốc dễ đem lại hiệu quả nhất là uống trước hay sau khi ăn với 1 ly nước đầy. Nếu trong thời gian điều trị, người bệnh chót quên liều thì cần phải uống bù ngay sau đó để không làm gián đoạn thời gian điều trị.
Thuốc Champix chỉ định không dùng cho người nhỏ hơn 18 tuổi, phụ nữ mang thai hay cho con bú và nhất thiết không dùng chung với những thuốc cai khác.
Bệnh nhân khi muốn cai thuốc thì phải được dùng Champix trước ngày chỉ định ngừng thuốc hoàn toàn 1 tuần. Để sử dụng thuốc thì người bệnh cần được bác sĩ chuyên khoa thăm khám để đánh giá tình hình thể trạng và đưa ra liệu trình điều trị phù hợp cũng như cân đối liều lượng thuốc thích hợp cho từng người.
Thời gian điều trị bằng Champix là trong khoảng 12 tuần. Với những bệnh nhân đã thành công trong việc ngừng hút thuốc vào cuối tuần thứ 12, các bác sĩ khuyến cáo nên dùng thêm 1 đợt điều trị 12 tuần nữa với varenicline liều 1 mg x 2 lần/ngày để tăng thêm hiệu quả cai thuốc.
Còn với những bệnh nhân không thành công trong việc ngừng hút thuốc trong suốt 12 tuần của liệu trình điều trị bằng Champix hoặc tái hút sau khi điều trị nên được khuyến khích thử thêm lần nữa một khi đã xác định và giải quyết được nguyên nhân điều trị thất bại.
- Bạn có thể tham khảo thêm một số cách cai thuốc lá khác tại danh mục: Phương pháp cai thuốc lá
4. “Sự thật” trong thực tế điều trị nghiện thuốc lá của Champix
Những người chọn điều trị cai nghiện thuốc lá bằng Champix đã chia sẻ rằng: sau khi dùng thuốc Champix thì họ không còn cảm nhận được hương vị thơm ngon cuốn hút của thuốc lá như bình thường họ vẫn thấy.
Việc hút thuốc lá lúc này giống như kiểu hút một loại thuốc lá không có mùi vị, không giống như mùi vị thuốc lá mà họ từng thèm muốn. Khi cảm giác này kéo dài trong một thời gian đủ liệu trình điều trị thì họ dần quên cảm giác thèm thuốc lá và từ bỏ thuốc.
Sử dụng Champix có thể gặp phải một số tác dụng phụ
Theo nghiên cứu mới của ĐH Edinburgh và Dusseldorf (Đức), Cao đẳng ĐH London (Anh) và Trường Y Havard cho biết, Champix đang dần được đánh giá cao là loại thuốc có hiệu quả cao giúp người nghiện thuốc lá bỏ hút thuốc.
Trước đây, nhiều người đã cho rằng, điều trị bằng Champix có thể gây trầm cảm hoặc thậm chí là có nguy cơ gây nguy cơ đau tim. Những nghiên cứu của nhóm này đã chứng minh điều ngược lại.
Thuốc Champix có thể có tác dụng rất tốt trong điều trị cai nghiện mà không gây tác dụng phụ ghê gớm như vậy.
Tuy nhiên, điều trị nghiện thuốc lá bằng Champix vẫn có những tác dụng phụ. Biểu hiện dễ nhận thấy nhất là buồn nôn (khoảng 30% bệnh nhân khi sử dụng Champix có biểu hiện này).
Biểu hiện này diễn ra không quá nghiêm trong, triệu chứng thường nhẹ và hoàn toàn có thể ngăn ngừa bằng cách uống Varenicline sau bữa ăn với một ly nước đầy. Chỉ sau một tuần điều trị, khi cơ thể người bệnh đã quen với thuốc thì tình trạng này sẽ mất đi.
Những tác dụng phụ khác khi sử dụng Champix là: đau bụng, đầy hơi, táo bón, mất ngủ và mộng du… những biểu hiện này thường ít gặp hơn.
Việc điều chỉnh liều lượng Champix trong quá trình điều trị được thực hiện ở cụ thể từng bệnh nhân, những người có vấn đề về thận nặng thì cần đặc biệt quan tâm liều lượng thuốc sử dụng trong quá trình điều trị. Champix không được nghiên cứu để sử dụng trong thai kỳ hoặc mẹ đang cho con bú.
